Wetboek van strafvordering
Laten we eerst eens gaan kijken wat het wetboek van strafvordering vermeldt. Hierin staat geschreven dat bij verdenking van een misdrijf de officier van justitie bepaalt dat afluisteren is toegestaan. Het gaat hier over afluisteren met een technisch hulpmiddel. Maar let op: afluisteren is een breed begrip.
Onder afluisteren wordt verstaan het opnemen van vertrouwelijke communicatie. Wanneer iemand een gesprek voert en anderen hier omheen staan, dan wordt het niet als afluisteren gezien.
Afluisteren van telefoongesprekken
Ook het afluisteren van telefoongesprekken is in het Wetboek van strafvordering vastgelegd. Bijna niemand mag telefoongesprekken afluisteren, tenzij het om een technische reden of bij verdenking van een misdrijf gaat. Hoe zit het dan met eigen gesprekken opnemen? Dit is niet strafbaar, zelfs wanneer u hier de andere partij niet van op de hoogte brengt. Zolang u zelf deelnemer aan het gesprek bent, mag u dit opnemen. Het is zelfs als bewijsmateriaal toegestaan.
Gesprekken opnemen en publiceren
Het is toegestaan om gesprekken op te nemen wanneer u zelf deelnemer bent (zowel telefonisch als fysiek). U mag deze gesprekken echter niet publiceren op het internet, via de radio, verspreiden via e-mail of WhatsApp etc. U moet deze opnames voor uzelf houden. Wel mag u de opnames in een rechtszaak gebruiken, maar alleen wanneer deze ook relevant zijn. U mag dus niet zomaar verborgen audio opnames maken omdat u dit leuk vindt.
Opnameapparatuur gebruiken
Voor het afluisteren van gesprekken zijn er twee mogelijkheden: een richtmicrofoon (direct afluisteren) en opnameapparatuur (opnemen en bewaren). Een richtmicrofoon is vooral handig om direct gesprekken mee te luisteren, bijvoorbeeld met het richtmicrofoon oortje. Dit kleine apparaatje plaatst u in het oor en kan over enkele meters afstand gesprekken opvangen. Zo is het mogelijk om bijvoorbeeld op een terras een gesprek van een ander af te luisteren.
Onopvallend een gesprek afluisteren en opnemen kan ook met een penrecorder. Dit is een normale pen (kan echt schrijven) die voorzien is van een ingebouwde audiorecorder. Dankzij een krachtige batterij kan de pen gedurende 10 uur onopvallend gesprekken opnemen. Dit is een mooie methode om gesprekken af te luisteren, zonder dat anderen dit in de gaten hebben.
Is het gebruik van opnameapparatuur strafbaar?
Vaak wordt gedacht dat het gebruik van opnameapparatuur strafbaar is, maar dit klopt niet helemaal. Ten eerste mag u opnameapparatuur gebruiken wanneer u deelnemer aan het gesprek bent. In veel gevallen bent u geen deelnemer en wilt het gesprek toch volgen (afluisteren). Vermoed u fraude, oplichting of een misdrijf? Dan mag u opnameapparatuur plaatsen en de opnames bewaren. Deze opnames mag u aan de politie tonen of in een rechtszaak gebruiken.
Over het algemeen vindt er geen vervolging voor het gebruik van opnameapparatuur plaats, tenzij u dit onrechtmatig gebruikt. Dit zal in de praktijk weinig voorkomen.
Bekijk hier de categorie pagina over: Afluisterapparatuur